Nón lá Ba Đồn – Neo giữ nét đẹp nghề truyền thống của quê hương!

Người quê tôi có câu: “Nón đẹp Ba Đồn, gái xinh Đức Thọ”. Quả thực là vậy. Thương hiệu nón lá Ba Đồn một thời nổi tiếng gần xa, khắp nơi trong Nam, ngoài Bắc ai nấy cũng đều mê mẩn. Dù đã trải qua biết bao thăng trầm, gian khó với thời gian, song, nghề làm nón lá tại thị xã Ba Đồn tỉnh Quảng Bình vẫn được duy trì và gìn giữ.

Vậy, lịch sử làng nghề nón lá Ba Đồn như thế nào? Quy trình để tạo nên một chiếc nón lá dịu dàng, bình dị ra sao? Cùng Đặc Sản Quảng Bình khám phá ngay nhé!

Tìm hiểu về lịch sử làng nghề làm nón lá Ba Đồn

Trải dài trên đất nước Việt Nam ta, hầu như là đi đến nơi đâu cũng sẽ thấy có nhiều địa phương làm nghề nón lá. Những chiếc nón mộc mạc, giản đơn được làm nên với mục đích đội đầu, che mưa, chắn nắng. Thế nhưng chắc chắn rồi, nón lá ở mỗi nơi sẽ có một đặc trưng riêng. Và nón lá Ba Đồn cũng như vậy.

Nghề làm nón lá đã tồn tại gần 200 năm qua và đã nuôi sống biết bao thế hệ con cháu, người dân Ba Đồn. Tưởng chừng sẽ dần mai một, phai mờ theo thời gian, ấy vậy mà ngày nay, mỗi khi đến Ba Đồn, khách du lịch không khó để trông thấy cảnh “nhà nhà làm nón, người người làm nón”.

Phải nói rằng nghề làm nón lá Ba Đồn không phân biệt độ tuổi, giới tính. Già trẻ gái trai, ai ai cũng đan nón lá. Nghề này tuy là vất vả, lại tốn nhiều thời gian, công sức. Thế nhưng bà con nơi đây ai nấy cũng đều gắn bó như là tình yêu, là một phần không thể thiếu trong cuộc đời của họ.

Nón lá Ba Đồn có mấy loại?

Về cơ bản thì bạn sẽ thấy nón lá Ba Đồn có 2 loại chính. Đó là nón lá xanh và nón lá dừa. Trong đó, nón lá xanh được làm dựa trên khuôn mẫu của nón Huế. Những chiếc nón lá xanh đã đi vào biết bao bài thơ ca nhạc họa của dân tộc. Và để làm ra loại này thì công đoạn cũng rất phức tạp. Bà con sẽ xếp 3 lớp lá ở trên 16 vành, sau đó mới chằm nón.

Còn loại thứ 2 chính là nón lá dừa. Cách làm cũng có phần tương tự, giống với nón lá xanh. Thế nhưng đặc biệt ở chỗ, bà con sẽ xếp một lớp lá nón ở bên trong cùng với một lớp lá dứa ở ngay bên ngoài. Vì thế cách phân biệt 2 dòng nón lá này không quá khó cho các du khách khi đến chơi!

Quy trình làm nón lá Ba Đồn diễn ra như thế nào?

Đối với bà con Ba Đồn thì giờ đây, làm nón lá không đơn thuần chỉ là nghề, mà nó còn là cơ hội để mọi người được gắn kết, trò chuyện cùng nhau mỗi ngày. Giữa thời buổi mạng công nghệ phát triển rầm rộ thì đây quả thực là một giá trị truyền thống, một nét đẹp lao động bình dị mà không phải nơi đâu cũng có được. Người ta về đây chỉ để tìm thấy sự bình yên trong cõi lòng mình!

Chọn nguyên liệu làm lá

Trước tiên, một chiếc nón lá đẹp phải là chiếc nón là được chọn kỹ nguyên liệu. Bởi vì khi nguyên liệu tốt, có độ bóng nhất định thì mới làm nên được những chiếc nón đạt chuẩn chất lượng. Và không thể không kể đến sự khéo léo, tinh xảo trong từng đường kim, mũi chỉ của nhà nghề. Tất cả góp phần mang đến những thành phẩm – Đặc sản Quảng Bình giá trị nhất.

Thông thường, nón lá truyền thống được làm từ 2 loại lá chính. Đó là lá dừa với lá cọ.

Lá dừa chủ yếu được nhập về từ trong Nam. Lá chuyển về thường là mấy chiếc lá thô. Vậy nên bà con phải xử lý thật cẩn thận, kỹ lưỡng thì lá mới có độ bền và có màu sắc đẹp nhất.

Còn lá cọ thì khác. Bà con phải chọn lá vừa độ phần gân có màu xanh, còn màu lá là màu xanh trắng. Tuyển chọn lá xong thì mang về sấy khô theo đúng quy trình. Sau đó đi phơi sương từ 2 – 4 tiếng để lá bớt giòn và cứng. Tiếp tục dùng một búi vải, đặt lên bếp than nóng vừa phải. Mục đích là để ủi từng chiếc lá, cho lá được phẳng ra.

Tiến hành làm nón lá

Đây có lẽ là công đoạn được nhiều bạn đọc mong chờ nhất. Nhà nghề sẽ lấy mác sắt làm khung. Tiến hành chuốt từng chiếc nan tre một cất cẩn thận. Nan tre phải có kích thước đồng đều nhau. Sau đó uốn nan thành từng vòng tròn, bóng, kích thước được xếp dần từ lớn đến nhỏ. Trung bình một chiếc nón lá cần khoảng 16 nan tre uốn tròn, xếp vào khung hình chóp.

Như vậy là ta đã có phần khung đẹp. Tiếp theo sẽ thực hiện xếp lá lên bên trên. Công đoạn này đòi hỏi sự khéo léo, đều tay để đảm bảo các phiến lá không xô hay lệch. Tính thẩm mỹ và bắt mắt của sản phẩm tập trung ở khâu này.

Từng chiếc lá đã được xử lý đan xung quanh khung bằng sợi dây hay sợi lá cao su. Lấy kéo cắt đều các chi tiết và cắt băng vải trang trí cho nón. Phần đầu nón nên lót lại để trông được sạch sẽ hơn. Cuối cùng là điểm thêm một ít đốm nơ hay là phụ kiện đi kèm. Như vậy là chiếc nón lá truyền thống chính thức hoàn thiện!

Mua nón lá Ba Đồn đẹp, chất lượng tại Đặc Sản Quảng Bình

Nếu bạn muốn mua nón lá Ba Đồn chính gốc, chất lượng, hãy đến ngay Đặc Sản Quảng Bình. Đặc Sản Quảng Bình chuyên cung cấp, phân phối các món ngon và đặc sản của quê hương.

Nón lá Ba Đồn được chúng tôi nhập trực tiếp từ làng nghề truyền thống. Đảm bảo nón bền, có độ tinh xảo cao và độ bóng đẹp, rất phù hợp để mua làm quà hoặc kỉ niệm. Sản phẩm này tại cửa hàng được bán rất chạy và được các khách hàng, khách du lịch gần xa yêu thích.

Bạn có thể đặt hàng online hoặc mua trực tiếp tại cửa hàng của chúng tôi:

Thông tin liên hệ:

• Cửa hàng ĐẶC SẢN QUẢNG BÌNH™
• Địa chỉ: Ga Đồng Hới, Thuận Lý, Nam Lý, Đồng Hới, Quảng Bình
• Giờ làm việc: Thứ 2 -> thứ 7 từ 9:00 đến 21:30 | Chủ Nhật từ 9:00 đến 17:30
• Mua đặc sản Quảng Bình: 0986442773
• Email: info@dacsanquangbinh.com

Trên đây là toàn bộ chia sẻ của chúng tôi về nón lá Ba Đồn – Neo giữ nét đẹp nghề truyền thống của quê hương. Nón lá truyền thống của Ba Đồn không chỉ là sản phẩm, hàng hóa mà còn mang ý nghĩa của sản phẩm du lịch đầy giá trị. Và hi vọng trong tương lai, Ba Đồn sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn cho nhiều khách trong nước và quốc tế! 

Xem thêm: Cao bồ kết thảo dược